THE UNION BUDGET 2023-24 | केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023-24
केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023-24 चे ठळक मुद्दे
शेतकऱ्यासाठी केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023-24 मध्ये शेतकऱ्यांसाठी काय लाभ आहे ते जाणून घेऊया यामध्ये प्रामुख्याने उच्च मूल्याच्या बागायती पिकांसाठी रोगमुक्त, दर्जेदार लागवड सामग्रीची उपलब्धता वाढवण्यासाठी ₹ 2200 कोटी खर्चासह आत्मानिर्भर स्वच्छ वनस्पती कार्यक्रम सुरू केला जाणार आहे. 2013-14 पासून स्थापन झालेल्या विद्यमान 157 वैद्यकीय महाविद्यालयांच्या सह-स्थानावर 157 नवीन नर्सिंग महाविद्यालये स्थापन केली जातील.
केंद्र पुढील तीन वर्षांत 3.4-3.5 लाख आदिवासी विद्यार्थ्यांना सेवा देणाऱ्या 700 एकलव्य मॉडेल निवासी शाळांसाठी 38000 शिक्षक आणि सहाय्यक कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती करणार आहे.ग्रामीण भागातील तरुण उद्योजकांना कृषी स्टार्टअपला प्रोत्साहन देण्यासाठी अॅग्रीकल्चर एक्सीलरेटर फंड स्थापन केला जाईल.भारताला ‘श्री अण्णा’ चे जागतिक केंद्र बनवण्यासाठी, भारतीय बाजरी संशोधन संस्था, हैदराबादला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर सर्वोत्तम पद्धती, संशोधन आणि तंत्रज्ञान सामायिक करण्यासाठी केंद्र म्हणून सहाय्य केले जाईल. THE UNION BUDGET 2023-24
पशुसंवर्धन, दुग्धव्यवसाय आणि मत्स्यव्यवसायासाठी ₹20 लाख कोटी कृषी कर्जाचे लक्ष्य सरकारने ठेवले आहे.PM मत्स्य संपदा योजनेची नवीन उप-योजना मच्छिमार, मासे विक्रेते आणि सूक्ष्म आणि लघु उद्योगांच्या क्रियाकलापांना अधिक सक्षम करण्यासाठी, मूल्य साखळी कार्यक्षमता सुधारण्यासाठी आणि बाजारपेठेचा विस्तार करण्यासाठी ₹6,000 कोटींच्या लक्ष्यित गुंतवणुकीसह सुरू केली जाईल असे लक्ष्य सरकारने ठेवले आहे. शेतीसाठी डिजिटल सार्वजनिक पायाभूत सुविधा ओपन सोर्स, ओपन स्टँडर्ड आणि इंटरऑपरेबल पब्लिक गुड म्हणून तयार केल्या जातील जेणेकरून समावेशक शेतकरी केंद्रित उपाय आणि कृषी तंत्रज्ञान उद्योग आणि स्टार्ट-अपच्या वाढीसाठी समर्थन सक्षम होईल. ₹2,516 कोटींच्या गुंतवणुकीसह 63,000 प्राथमिक कृषी पतसंस्था चे संगणकीकरण सुरू केले. शेतकऱ्यांना त्यांचे उत्पादन साठवून ठेवण्यासाठी आणि योग्य वेळी विक्रीद्वारे किफायतशीर किमती मिळवून देण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात विकेंद्रित साठवण क्षमता उभारली जाईल.उच्च मूल्याच्या बागायती पिकांसाठी रोगमुक्त, दर्जेदार लागवड सामग्रीची उपलब्धता वाढवण्यासाठी ₹ 2200 कोटी खर्चासह आत्मानिर्भर स्वच्छ वनस्पती कार्यक्रम सुरू केला जाणार आहे. 2014 पासून स्थापन झालेल्या विद्यमान 157 वैद्यकीय महावद्यालयांच्या सह-स्थानावर 157 नवीन नर्सिंग महाविद्यालये स्थापन केली जातील. केंद्र पुढील तीन वर्षांत 3.5 लाख आदिवासी विद्यार्थ्यांना सेवा देणाऱ्या 740 एकलव्य मॉडेल निवासी शाळांसाठी 38,800 शिक्षक आणि सहाय्यक कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती करणार आहे.THE UNION BUDGET 2023-24
शेती व्यतिरिक्त केंद्रीय अर्थसंकल्प बद्दल काही महत्त्वाचे मुद्दे
सुमारे नऊ वर्षांत दरडोई उत्पन्न दुप्पट होऊन ₹1.97 लाख झाले आहे.
गेल्या नऊ वर्षांत भारतीय अर्थव्यवस्थेचा आकार वाढून जगातील १०व्या ते पाचव्या क्रमांकावर आला आहे.
EPFO सदस्यसंख्या दुपटीने वाढून 27 कोटी झाली आहे.
2022 मध्ये UPI द्वारे ₹126 लाख कोटींची 7,400 कोटी डिजिटल पेमेंट झाली आहेत.
स्वच्छ भारत मिशन अंतर्गत 11.7 कोटी घरगुती शौचालये बांधण्यात आली.
उज्ज्वला अंतर्गत 9.6 कोटी एलपीजी कनेक्शन देण्यात आले.
102 कोटी लोकांचे 220 कोटी कोविड लसीकरण पूर्ण झाले आहे.
47.8 कोटी पीएम जन धन बँक खाती चालू करून झाले आहे.
PM सुरक्षा विमा आणि PM जीवन ज्योती योजनेअंतर्गत 44.6 कोटी लोकांना विमा संरक्षण देण्यात आले आहे.
PM किसान सन्मान निधी अंतर्गत 11.4 कोटी पेक्षा जास्त शेतकऱ्यांना 2.2 लाख कोटी रुपयांचे रोख हस्तांतरण.पंतप्रधान आवास योजनेचा खर्च ६६% ने वाढवून रु. 79,000 कोटी देण्यात आले आहे.भांडवली परिव्यय रु. रेल्वेसाठी 2.40 लाख कोटींची तरतूद करण्यात आली आहे, जो आतापर्यंतचा सर्वाधिक खर्च आहे आणि 2013-14 मध्ये केलेल्या खर्चाच्या नऊ पट आहे. THE UNION BUDGET 2023-24
